Sahte 9 nedir?

Sahte 9 tabiri, klasik santrforun 9 numara giymesinden gelir. Santrforsuz oynanan ofansif bir taktiktir ve sahada uygulanabilmesi için sahte 9 görevini üstlenebilecek yaratıcı bir orta saha oyuncusuna ihtiyaç duyar.

Sahte 9, diziliş olarak 4-6-0’a benzer. Temel iki amacı vardır. Birincisi rakip savunma oyuncularını, tutabilecekleri ve ileride bekleyen bir santrforun olmaması nedeniyle daha ileri çıkmak ve orta sahayı kontrol etmeye zorlamak, ikincisi Sahte 9 oynayan oyuncunun üzerine yoğunlaşan savunmanın yaratacağı boşluklardan kanat ve merkez oyuncularından sürpriz golcüler çıkarmak.

Santrforlu oyunda, 9 numara olarak tabir edilen oyuncu, rakip savunmanın arasına, arkasına koşu yaparak kaleye en yakın noktada topla buluşmaya çalışır. Sahte 9’da ise santrfor pozisyonunda aslında oyun kurucu orta saha oyuncusu bulunur. Bu oyuncu ileride beklemez, merkeze daha yakın kalır.

Sahte 9’un geride kalması, rakip savunmayı daha ileri çıkmaya zorlar. Savunmanın odağında Sahte 9’a top aldırmamak olur. Bunun nedeni, Sahte 9’un topu aldığında kaleye koşmak yerine en yakınındaki ve kaleye koşu yapmaya müsait takım arkadaşlarına kısa pas verip merkezden oyunu yönlendirmesidir. Savunma, Sahte 9’un üzerine yoğunlaşınca etrafında oluşan kalabalık, arka tarafta boşluk bırakılması demektir.

Savunmanın ileriye çıkmayıp geride beklemesi ise Sahte 9’un oyun kurmak için alan bulması anlamına gelir. Her şekilde, rakip savunmaya alışık olmadığı bir yerleşime sokarak alanın kontrolünü ele geçirmeye yarar.

Sahte 9, markaj altında olsun ya da olmasın, birinci amacı kaleye koşu yapabilecek kanat ve orta saha oyuncularını bulmaktır. Bir anlamda kontratak geliştirmeye yöneliktir. Ancak bu, Sahte 9’un geride bekleyeceği anlamına gelmez. Gol pozisyonunda topla ve takımla birlikte ileriye çıkar, öte yandan kalecinin alanına girmesine gerek olmaz.

Sahte 9’un top tekniği yüksek, kısa pasları isabetli, bitiriciliği iyi ve şutları etkili bir oyuncu olması önemlidir. Ayrıca oyun kurabilecek futbol zekasına ve anında karar verebilme yetisine sahip lider oyuncu olması beklenir.

Sahte 9, ilk kez 1930 Dünya Kupası’nda Uruguay Milli Takımı’nda Juan Peregrino Anselmo ile oynandı. 1934’te, tarihin ilk rüya takımı, Wunderteam olarak adlandırılan ve Hugo Meisl’in çalıştırdığı 1934 Avusturya Milli Takımı’nda Matthias Sindelar ile mükemmelleşti. İkinci Dünya Savaşı’nın araya girmesi futbolun gelişimini durdurdu. Savaştan sonra, 1950’lerin başında Macaristan’da Marton Bukovi ile Sahte 9 yeniden hayata döndü.

Bukovi’nin MTK’daki santrforu Lazio’ya transfer olmuştu ve içeriden bir çözüm bulmak zorundaydı. Elinde çok hızlı bir kanat oyuncusu olan Peter Palotas vardı, onu alıp santrfora koydu.

Hamle etkisini gösterince, dönemin Macaristan teknik direktörü Gustav Sebes, hızlı ve bitirici Palotas’ı kanada, yerine gönderdi ve merkeze Nandor Hidegkuti’yi aldı. Palotas güçlü, teknik, hızlı ve bitirici bir kanat oyuncusuydu. Hidegkuti ise tekniği ve pası yüksek zeki bir kanat oyuncusuydu. Sebes, iki kanat oyuncusundan bir Sahte 9 oyunu çıkardı ve 1954 Dünya Kupası Finali’ni Batı Almanya’ya kaybeden dek yenilmez hale geldi.

Modern futbolda sahte 9’u en iyi kullanan 2 teknik adam, elbette 2 de oyuncu oldu.

Bunlardan biri Messi-Guardiola ikilisiydi. Ancak diğeri daha büyük ses getirdi… Spalletti’yle 2006’da üst üste 11 maç kazanan, Francesco Totti’nin Sahte 9 rolüyle başrolü oynadığı Roma, bu taktiğinin tarihindeki en iyi 3 takımdan biri olarak kabul ediliyor.

Sahte 9’un en büyük avantajı, rakip savunmanın kapanmasını engellemektir. Aynı zamanda topla oynama oranını da %70’in üzerine çıkarabilir. Neredeyse tamamen tahmin edilemez ve savunulamaz bir takıma dönüşür.

Öte yandan Sahte 9 oynayabilmek için olağanüstü oyunculara ihtiyaç vardır; Messi, Totti, Fabregas gibi…

Bu oyuncunun mükemmel oyun görüşü kadar yaratıcılığı da olmalı ve pas isabeti, teknik, markaj altında top çıkarma, bitiricilik, çalım gibi çok fazla yeteneği olmalı.

Ayrıca takımın geri kalanının da Sahte 9 için uygun olması gerekir; kanattan atağa çıkabilecek hücum bekler, oyunu çift yönlü oynayabilecek orta sahalar ve elbette golcü özelliğine sahip kanat oyuncuları…

Sahte 9, dünyanın en zor takımıdır; savunmak için de kurmak için de…