COĞRAFYA: Karayipler

Karayipler; korsanlar ve muhteşem okyanusun kıyısı olarak aklımıza kazınmıştır. Bir ülke sanılır ama aslında sadece bir deniz ve o denizin içindeki adalardır.

34 ada ülkesi ve bundan çok daha fazla sayıda boş kara parçasından oluşan Karayipler, Kuzey Amerika futbol federasyonuna ismini verebilecek kadar çoğuldur. CONCACAF’ın tam açılımı, Kuzey Amerika ve Karayipler Futbol Federasyonu’dur.

Amerika kıtasının kuzeyinde büyük olsa da aslında temelde 3 ülkeden oluşur, Karayipler’de ise irili ufaklı onlarca küçük ülke yer alır. Adaların toplam büyüklüğü, sadece karalar dikkate alındığında, 235.667 km2’dir ve toplamda 43 milyondan fazla insan yaşıyor.

En büyük ada Küba, hem popülasyon hem alan hem de güç bakımından Karayipler’in en önemli ülkesi. Ardından Haiti, Bahamalar, Jamaika, Porto Riko ve Trinidad Tobago geliyor.

Karayipler’de nüfusu sıfır olan tek bir resmi ada var, Haiti ve ABD arasında hala senin-benim kavgasının sürdüğü, Vahşi Yaşam Birliği’nin geçici kontrolünde bulunan ve insan girişinin yasak olduğu Navassa Adası. Ama böyle sessiz sakin, nüfusu 10 binin altında, sayfiye adası arıyorsanız ya Montserrat (Birleşik Krallık’a bağlı) ya da Saba (Hollanda toprağı) tavsiye edilebilir.

Bu 34 ada ülkesinin sadece 13’ü bağımsız, geri kalanlar Avrupa ve ABD ülkelerinin deniz aşırı toprakları durumunda.

Avrupa etkisine rağmen Karayipler’de futbolun gelişmemiş olması ise asıl ilginç durum muhtemelen.

Güney Amerika’nın her köşesi futbolcu cennetiyken, Atlas Okyanusu’ndaki adalar bunun dışında kalmıştır… CONCACAF da FIFA’nın en gözden uzakta birimidir.

Aslında elbette futbol Karayipler’de de var, sadece bizlere kadar ulaşacak kadar gücü yok.

Karayipler’in kendine ait turnuvaları yapıldı, en büyüğü Caribbean Cup’tı ve 2017 yılında CONCACAF’ın Uluslar Ligi’nin kurulmasıyla hayatına son verildi. En fazla şampiyonluk yaşayan ülke Trinidad Tobago olurken son şampiyon ise Curaçao’ydu. Haiti, Martinique ve Küba’nın da şampiyonlukları bulunuyor.

Bu bilgiden de anlaşılacağı üzere, Karayipler’in 4 önemli futbol ülkesi var; 1938’de Küba, 1974’te Haiti, 1998’de Jamaika ve 2006’da Trinidad Tobago Dünya Kupası’na katılmışlardı. Karayipler’in en öne çıkan ülkesi Küba olsa da aslında Trinidad Tobago geçen yıllarda arayı kapattı.

Hatta Karayipler’in “gelmiş geçmiş en büyük futbolcusu” da bu ülkeden çıktı.

Trinidad Tobagolu Alvin Corneal, aslında “futbolcu” değildi, o gerçek bir spor insanıydı. Kriket ve futbol milli takımlarının can damarıydı. Bu sıfat, kazandığı maçlar ve attığı goller için değil. Corneal’in yetenekleri, arzusu ve coşkusu o denli benzersizdi ki, ortaya koyduğu eşsiz gösteriyi izleyen kitleleri büyüleyerek, ülkesinde bu iki sporu bulundukları yerden alıp çok daha ötesine taşıdı.

Ünü Trinidad’ın dışına taştı, tüm adaları etkisi altına aldı. CONCACAF’ın 1959’da Karayipler’den kurduğu karma takım ile İngiltere’ye turneye gitti, bir bayram da orada izlettirdi.

Alvin Corneal, Karayip futbolunun rönesansıydı. FIFA kayıtlarına göre, Trinidad&Tobago forması giydiği dönemde, özel izinle, henüz CONCACAF’a üyeliği kabul edilmeyen iki ülkenin, 1961’de Guyana ve 1962’de Barbados milli takım kadrolarına davet edildi.

Trinidad kaynakları, Corneal’in St Vincent Milli Takımı ile Winward Adaları Dostluk Turnuvası’nda forma giydiğini yazıyor.

Tüm bu futbol kariyeri sırasında Trinidad&Tobago kriket milli takımı formasıyla da efsaneleşen Corneal, emekliliğini masa tenisi, çim hokeyi ve golfte uluslararası madalyalar kazanarak, FIFA Futbol Komitesi Üyeliği ve Grassroots temsilciliği yaparak, kitap ve futbol yazarlığı, teknik direktörlük gibi uğraşlarla geçiriyor.