COĞRAFYA: Zafere 1 cm kala…

“Chile”, yerli Aymara dilindeki kelime anlamıyla “dünyanın bittiği yer” demek… Dünya haritasını gözünün önüne getirin, doğru olduğunu fark edeceksiniz. İnsanlık tarihinin ölçümlenen en büyük depremini 1960’da 9,5 şiddetiyle yaşayan Şili, kendine has bir dünya.

Uzun ince bir ülke, Aşık Veysel’in dediği gibi…

Ülkenin ortalama genişliği, doğudan batıya 180 km, en dar yeri 90 km, uzunluğu yani kuzeyden güneye 240 km ki bu da ülkede aynı anda 4-5 iklimi bir arada görmek anlamına geliyor. Ayrıca böyle ilginç bir konum, dünyanın en inanılmaz coğrafi güzelliklerini oluşturuyor.

Bugünkü Şili nüfusunun yaklaşık %97’si göçmen kökenli, yerliler sadece %3’ünü oluşturuyor. Ülkedeki Müslüman toplum da 1800’lerin ortasında Osmanlı’dan göç edenler… Yani her milletten insan bu uzun ince bir yolda birlikte yaşıyor.

ÇEŞİTLİLİK

Şili’de son derece benzersiz bir futbol ortamı var ki aslında bu ülkenin bir yansıması. Çeşitlilik de diyebiliriz.

CD Everton, İngilizler tarafından kurulmuş ve İngiltere’deki Everton takımının adını taşıyan Viña del Mar kulübü.

Audax Italiano, adından da anlaşılacağı üzere, Santiago’daki İtalyan toplumu tarafından kurulmuş.

Club Unión Española da İspanyol göçmenlerin kulübü…

Tüm bu etnik çeşitlilik, ülkede kendi kimliği ile birlikte yaşama öğretisi olmuş.

Ancak bunların çok daha fazlası var… Bir kulüp işte bu kökleriyle okyanusların ötesindeki topraklarıyla bağlarını kurmayı başarıyor.

Bu gezegenin bir ucundan diğer ucuna sizi götürecek en kısa yol nedir? Elbette futbol…

1920 yılında, Filistin’den Şili’ye göçen bir grup göçmenin kurduğu Club Deportivo Palestine, Türkçesiyle Filistin Spor Kulübü, ülkenin en önde gelen ekiplerinden biri…

Şili Ligi'nin güçlü takımlarından olan Palestine, Şili Kupası kadar Güney Amerika Şampiyonlar Ligi olan Libertadores’te üst üste üçüncü kez gitme başarısı gösterdi.

Palestino’nun hikayesini anlatılır kılan ise, 13 bin km mesafeyi adeta santimlerle ölçülecek kadar yakınlaştırabilmesi… Palestino’nun en büyük taraftar kitlesi, kulübün stadından 13 bin km uzaktaki Filistin’de…

Filistin ile Şili arasındaki saat farkı ise taraftarları engelleyemiyor. Maçları internet üzerinden izliyorlar, dünyanın öbür ucundan gelen formalarını giyip stattaki coşkunun bir parçası olmayı başarıyorlar.

Club Deportivo Palestino Filistin’de yaşayanlar için uzaklardaki milli takımları… Başta Şili olmak üzere Güney Amerika’nın dört bir yanındaki Filistinli göçmenler içinse atalarıyla aralarındaki bağ…

REKABET

Şili’de 3 büyük futbol takımı var. İkisi üniversite takımı…

Club Deportivo Universidad Católica ve Club Universidad de Chile.

Aralarındaki rekabet de son derece çekişmelidir.

Şili Üniversitesi’nin futbol takımı olarak kurulan Club Universidad de Chile’nin 1980’de, dönemin rektörü tarafından okul ile bağları kopartıldı. Bu hareket, siyasi olarak çalkantılı olan ülkede bir anda karşılık buldu ve arkasında büyük kitle oluştu. Artık adından başka üniversite ile bir bağı bulunmayan kulüp, bir kez küme düştü ve bir kez de iflas etti. Ancak “Latin Amerika’nın Barcelona’sı” kabul edilir. Bu lakabı, kıtada kazanmadıkları kupa bırakmamış olmalarından alırlar ama fazlası var: Son 10 yılda 6 lig şampiyonluğunun yanı sıra 2011’de Copa Sudamericana’yı yenilgisiz şampiyon olarak bitirdiler.

Catolica Üniversitesi’nde öğrencilerin futbol merakını okul aidiyeti ile birleştirmek amacıyla kurulan Club Deportivo Universidad Católica, kısaltmasıyla CDUC, ülkenin zengin ve güçlü kesimini temsil eder. Bunun nedeni ise okulun eğitim kalitesi ve mezunlarının kazandığı başarıların üniversiteyi güçlendirmesidir. Teşbihte hata olmaz, Şili’nin Oxford’u, Haward’ı gibi düşünebilirsiniz.

Bu iki okulun birbirlerinden başka bir rekabetleri daha var: Şili’nin tarihsel olarak en başarılı kulübü… Tam adı Corporacion Club Social y Deportivo Colo-Colo olan Şili takımı Colo-Colo, ambleminde tarihe gönderme yapıyor. Armadaki insan figürü, orta, Güney Şili ve Arjantin'in bir bölümünde varlığını hala sürdüren, Kızılderili kabilesi Mapuçe'leri temsil ediyor. Figür ise İspanyollarla yapılan Arauco Savaşı’nda kahramanlaşan, Mapuçe şefi Colocolo’ya ait. Ülkedeki tüm futbolseverlerin yaklaşık yarısı Colo-Colo taraftarı.

32 lig şampiyonluğu (Okullu çocukların toplam lig şampiyonluğu 30), 12 Şili Kupası, 3 kıta şampiyonluğu… Latin Amerika’nın en büyük 10 kulübünden biri…

ZAFERE 1 CM

Ülke ekonomisi madene dayalı ve Latin Amerika’nın en büyük maden ülkesi Şili. Almanya ise Avrupa’nın en büyük maden yataklarına sahiptir. Şili-Almanya karşılaşmaları, madenciler derbisi olarak geçer.

Bunu nereden mi öğrendik? Aslında 2014’te, Şili’deki maden kazasında… O yıl Dünya Kupası’na gitme hakkı kazandıklarında, maden kazasından kurtulan madencilerin Şili Milli Takımı’na destek videosunu hatırlar mısınız? Nasıl da tüylerimiz diken diken olmuştu.

Her kim olursanız olun, Dünya Kupası’na gidiyorsanız, hayal kurarsınız. Şilililer de kurdular. Ancak işler istedikleri gibi gitmedi.

2014 Dünya Kupası’nda Şili’nin Brezilya’ya penaltılarda kaybetmesi Şili halkını fena halde üzdü.

Tarihi bir başarıya imza atmaya çok yaklaşmışlardı. Bu maçı ömür boyu unutmayacak isimlerin başında Şilili oyuncu Pinilla geliyor. 

Maçın son anlarında bir şutu direkten dönen oyuncu, penaltı atışlarında da başarılı olamamıştı. Özellikle son anda direkten dönen topu Pinilla’yı o kadar etkilemiş bu anı vücuduna dövme olarak yaptırdı. Pinilla'nın dövmesinde topun direkte patladığı an çizildi ve altında "Zafere Bir cm" yazıyor.